امین تارخ

ملیت :  ایرانی   -  قرن : 14 منبع : فرهنگ بازیگران سینمای ایران

امین تارخ به مدت 25 سال است که به عنوان هنرپیشه آزاد به فعالیت می پرداخت و نقش های زیادی را در فیلم ها و سریال های تلویزیونی و تئاتر ایفا کرد. وی به عنوان عضو هیأت داوری در جشنواره های ملی بی‌شمار حضور داشت.
 

شناسنامه
21 مرداد ماه سال 1332 ه.ش	تولد
2 مهر ماه سال 1401 ه.ش	درگذشت
سکته قلبی	علت درگذشت
ایرانی	ملیت
اسلام	دین
شیعه	مذهب
فوق لیسانس مدیریت امور فرهنگى	تحصیلات
دانشکده هنرهاى زیباى تهران	دانشگاه
تدریس، بازیگری و کارگردانی	زمینه فعالیت
از سال 1350 تا 1401 ه.ش	سال های فعالیت
معصومیت از دست رفته، مادر، دلشدگان، پرونده هاوانا، بن بست وثوق	آثار مهم
جوایز متعدد و لوح افتخار به عنوان «هنرمند ملی» در سال 1387 ه.ش	جایزه
منصوره شادمنش	همسر
نیما، مانی، نامی	فرزندان

زندگی نامه

تولد

امین تارخ در 21 مرداد ماه سال 1332 ه.ش در شیراز متولد شد.
 

درگذشت

وی در تاریخ 28 شهریور 1401 به علت بیماری قلبی در یکی از بیمارستان های تهران بستری و تحت مراقبت های پزشکی قرار می گیرد و بعد از گذشت چند روز از بستری در بخش مراقبت های ویژه بیمارستان، این بازیگر نام آشنا روز شنبه دوم مهر 1401 فوت کرد. در بررسی های انجام شده، سکته قلبی وسیع عامل ایست قلبی تنفسی و فوت امین تارخ بوده است.
 

سمت و فعالیت ها

فعالیت های علمی

تحصیلات

فارغ ‏التحصیل دانشکده هنرهاى زیباى تهران در سال 1356 ه.ش و فوق لیسانس مدیریت امور فرهنگى در سال 1364  ه.ش و سال ها تدریس بازیگری.
 

فعالیت های هنری

فعالیت بازیگری

امین تارخ به مدت 25 سال است که به عنوان هنرپیشه آزاد به فعالیت پرداخت و نقش های زیادی را در فیلم ها و سریال های تلویزیونی و تئاتر ایفا کرد. تارخ هم به عنوان هنرپیشه و هم به عنوان عضو هیأت داوری در جشنواره های ملی بی‌شمار و همین طور به عنوان عضو هیئت مدیره خانه سینما حضوری فعال داشت. او همچنین به عنوان میهمان به جشنواره های مسکو، ژاپن و آلمان دعوت شد.
 

موسس اولین مدرسه بازیگری

امین تارخ در سال ۱۳۷۳ نخستین مدرسه بازیگری را به نام کارگاه آزاد بازیگری در تهران تأسیس کرد که یکی از مؤسسات آموزش بازیگری سینما در ایران محسوب می‌شود. تعدادی از فارغ‌التحصیلان کارگاه آزاد بازیگری تا سال ۱۳۸۷، جوایز هنرپیشهٔ برتر در رویدادهای مختلف را به خود اختصاص داده‌اند.

دانش‌آموختگانی مانند: حبیب رضایی، مهتاب کرامتی، ترانه علیدوستی، شهاب کسرایی، پوریا پورسرخ، مریم بوبانی، بیتا بادران، غزل صارمی، مجید مشیری، رامین راستاد، مهدی امینی‌خواه، شبنم مقدمی، شهرام قائدی، بیتا سحرخیز، شهناز شهبازی، مینا احمدوند، پاشا رستمی، فرانک حیدریان و مجید واشقانی از این مؤسسه وارد عرصه بازیگری شده‌اند.

این مؤسسه در سال ۱۳۷۹ اقدام به برقراری ارتباط با سایر مدارس بین‌المللی آموزش بازیگری کرد و امین تارخ به مرکز فیلیندرز درامای استرالیای جنوبی دعوت شد. او دو سال نیز به عنوان مدرس در این دانشگاه تدریس کرده‌است.
 

جایزه هنرمند ملی

تارخ از سال ۱۳۷۶ به عنوان یکی از چهره‌های برتر احیای تئاتر ایران شناخته شد. او در هجدهمین جشنوارهٔ تئاتر و فیلم فجر هم به عنوان یکی از اعضای هیئت داوران و هم به عنوان یکی از کارگردان‌های هنری حضور یافت. امین تارخ در سال ۱۳۷۸ موفق به دریافت لوح افتخار «هنرمند ملی» شد.
 

اقوام هنرمند امین تارخ

- پری امیرحمزه (مادر زن) - بازیگر
- منصوره شادمنش (همسر) - بازیگر
- مسعود کرامتی (باجناق) - کارگردان - بازیگر
- فرخنده شادمنش (خواهر زن) - بازیگر
- مهدی تارخ (برادر) - بازیگر
- نیما تارخ (فرزند) - کارگردان
- مانی تارخ (فرزند) - کارگردان
- نامی تارخ (فرزند) - موسیقی
   

فیلم شناسی

 

تئاتر

- سال 1352 - لورنزاچیو
- سال 1352 - هنری چهارم
- سال 1354 - اتللو
- سال 1355 - لازارتی
- سال 1355 - زن نیک سچوان
- سال 1358 - مرگ یزدگرد
- سال 1358 - بکت
- سال 1372 - تنبورنواز
- سال 1376 - شاعر

جوایز و افتخارات

- جایزه بهترین بازیگر نقش اصلی مرد از جشنواره بین المللی فیلم جاده ابریشم Silk Road (ایرلند) برای فیلم سینمایی «بن بست وثوق» به کارگردانی حمید کاویانی 1397
- کاندید سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد (پرونده هاوانا)
- لوح تقدیر بازیگر نقش اول مرد مجله گزارش فیلم (مجسمه) - سال 1372
- دوره 15 جشنواره فیلم فجر (مسابقه سینمای ایران) - سال 1375
- دوره 24 جشنواره فیلم فجر (مسابقه سینمای ایران) - سال 1384
- برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد (ماه و خورشید)
- برنده تندیس شبکه سوم سیما بهترین بازیگر نقش اول مرد (معصومیت از دست رفته)
- برنده تندیس حافظ مجله دنیای تصویر بهترین بازیگر نقش اول مرد (معصومیت از دست رفته)
- برنده تندیس جشنواره عاشورائیان بهترین بازیگر نقش اول (معصومیت از دست رفته)
- لوح افتخار به عنوان «هنرمند ملی» - سال 1387
 

پیام های تسلیت

پیام‌های تسلیت مدیران فرهنگی هنری به مناسب درگذشت امین تارخ 

 

مرحوم تارخ هنرمندی دلسوز و اخلاق‌مدار

محمود سالاری معاون امور هنری وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی در پیام تسلیت نوشت:
درگذشت هنرمند تئاتر، سینما و تلویزیون مرحوم امین تارخ، جامعه هنری کشور را متاثر کرد.
مرحوم تارخ فردی دلسوز و اخلاق مدار بود که طی چند دهه فعالیت حرفه‌ای در عرصه تئاتر، سینما و تلویزیون و به‌ویژه آموزش، در نزد مخاطبان از مقبولیت و محبوبیت برخوردار بود و با همین روحیه تا آخرین روزهای عمر به تلاش در این عرصه همت ورزید.
 

تارخ به حرفه بازیگری اعتبار افزونی بخشید

محسن برمهانی معاون سیما سازمان صدا و سیما هم در پیام تسلیت خود خاطرنشان کرد:
قلب هنرمندی از تپش ایستاد که خون تازه‌ای به رگ‌های فرهنگ و مرام هنرپیشگی در سینما و تلویزیون و تئاتر ایران می‌دمید، چرا که او به حرفه بازیگری اعتبار افزونی بخشید و به درستی عنوان هنرمند ملی را دریافت کرد.
استاد امین تارخ هنرپیشه‌ای بزرگ، توانمند و صاحب سبک بود که بخشی از خاطرات خوش و فراموش نشدنی ملت ما در پای تلویزیون را خلق کرد و موجب پرورش نسلی از بازیگران جوان هم شد.
در کارنامه مرحوم تارخ اسامی آثار فاخر و ماندگاری چون «سربداران»، «بوعلی سینا»، «شیخ مفید»، «معصومیت از دست رفته» و «اغما» ثبت شده که نشان از رسالت و تعهد وی در ثبت تاریخ و فرهنگ ملی و باورهای معرفتی و ارزشی این سرزمین است.
 

نقش آفرینی‌های تارخ، بخشی از تاریخ سینمای ایران است

سیدمهدی جوادی مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی هم در پیام تسلیت به مناسبت درگذشت امین تارخ نوشت:
خانواده بزرگ سینما و هنر ایران زمین بار دیگر داغدار هنرمندی از نسل بزرگان هنر سینما شد. هنرمندی که در کنار توانمندی‌های بارز در عرصه نمایش، سال‌ها به عنوان معلمی دلسوز و نمونه، بازیگران شاخصی را برای سینمای ایران تربیت کرد.
وی با ابراز تأسف و تأثر از درگذشت این هنرمند فرهیخته و بازیگر پیشکسوت سینمای ایران و تسلیت فقدان وی به خانواده او و جامعه هنری و سینمایی ایران، تاکید کرد: نقش‌آفرینی‌های امین تارخ بخشی از تاریخ و خاطره ماندگار سینمای ایران است.
 

نقش‌آفرینی‌های جاودانِ امین تارخ، خاطره‌هایی ساخته ماندنی و بی‌تکرار

مجید اسماعیلی مدیر موزه سینما هم در پیامی درگذشت امین تارخ را به خانواده آن مرحوم و جامعه هنر ایران تسلیت گفت و افزود:
هنر بالذات برای ماندگاری رویدادهاست و هنرمند، کسی‌ست که در این ماندگاری، نقش‌اول است. در این میان، معدود هنرمندانی هستند، خود آنچنان ماندگار می‌شوند که به تالار ابدی اذهان مردم راه می‌یابند و در قلب آنان برای همیشه، خانه می‌کنند. امین تارخ، از همین جرگه است. ننوشتم از همین جرگه بود، چون آن‌کس که «ماندگار» شده، دیگر تاریخ انقضا و پایان برایش بی‌معناست.
گاه، عاشقانه‌ای در ابن‌سینا آفرید، گاه در دلشدگان، دل از مخاطبِ هنر هفتم ربود، گاه در اغما، بیننده را هوشیار کرد و گاه، در اثر بی‌بدیلِ علی حاتمی، پسری فرهیخته خلق کرد برای مادری اصیل و ایرانی؛ و چه بسیار نقش‌های دیگر که امین تارخ را با تاریخ جاودانگی سینمای این کهن‌بوم‌وبر، گره زده است.
جسمِ خاکی‌ امین تارخ به افلاک رفت اما نقش‌آفرینی‌های جاودانِ او، خاطره‌هایی ساخته ماندنی و بی‌تکرار.
 

«امین تارخ» بخشی از میراث تصویری و فرهنگی ماست

گروه سینمای فرهنگستان هنر هم با انتشار پیامی، ضایعه درگذشت امین تارخ را به خانواده تارخ، دوستان و دوستداران این هنرمند مردمی و جامعه هنری کشور، تسلیت گفت. در این پیام آمده است:
امین تارخ استاد برجسته عرصه تئاتر، سینما و تلویزیون، خالق نقش‌های به یادماندنی در حافظه و خاطره ایرانیان است ؛ جان بخشیدن به شخصیت‌های ماندگار در «سربداران»، «ابن سینا»، «دلشدگان»، «مادر»، «مرگ یزدگرد»، «سارا»، «معصومیتِ از دست رفته» و... با کلام نافذ و سیمای دلنشین او، به بخشی از میراث تصویری و فرهنگی ما مبدل شد.
پیگیری دلسوزانه امور صنفی از این هنرمند پیشکسوت سینما شخصیتی محبوب در نزد فعالان صنعت تصویر ساخته بود. فقدان امین تارخ ضربه‌ای سهمگین بر پیکره فرهنگ و هنر وارد ساخت که تسکین و درمان آن به سادگی میسور نیست.
 

پیام تسلیت رئیس سازمان سینمایی

محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی، در پیام تسلیت خود در پی درگذشت امین تارخ نوشت:
«بازگشت همه به سوی خداوند مهربان است
استاد امین تارخ، بازیگر برجسته و به‌یادماندنی، مدرس و سینماگر محبوب و متشخص در کمال ناباوری دار فانی را وداع گفت.
او که برآمده از تئاتر بود در دهه شصت با بازی در دو سریال فراموش نشدنی «سربداران» و «ابوعلی سینا»، به ستاره‌ تبدیل شد و حضورش در سینما تداوم یافت. کارنامه زنده یاد تارخ، سرشار از نقاط عطف است. از «مادر» تا «سارا» و از «سفر سبز» تا «جراحت» و «معصومیت از دست رفته» درخشید و به نقش‌هایی جان داد که در تاریخ سینما و تلویزیون خواهند ماند.
بخش مهمی از کارنامه زنده یاد تارخ به تربیت نسلی از بازیگران اختصاص دارد. اهتمام او به آموزش مثال زدنی بود.
افسوس و دریغ که این بازیگر خوب و گرانقدر را از دست دادیم.»

پیام تسلیت رییس مجلس شورای اسلامی 

محمدباقر قالیباف، رییس مجلس شورای اسلامی در پیام تسلیت خود در پی درگذشت امین تارخ نوشت:

«بسم الله الرحمن الرحیم
انالله و اناالیه راجعون
درگذشت هنرمند پیشکسوت و نام‌آشنای بازیگری سینما، تئاتر و تلویزیون، استاد امین تارخ موجب تاسف و تاثر گردید. ایشان به عنوان چهره ماندگار، پرتلاش و توانمند در عرصه هنر و مدرس علم‌آشنا در رشته بازیگری طی سال‌های عمر خویش در آثار متعدد به ایفای نقش‌های درخشان، به‌یاد ماندنی و خاطره‌انگیز پرداختند که همین امر باعث شد علاوه بر کسب جوایز متعدد، همواره از محبوبیت و مقبولیت در بین همگان برخوردار شوند.
اینجانب ضمن عرض تسلیت به جامعه هنری و سینمایی کشور، دوستداران، علاقه‌مندان و خانواده گرامی، برای ایشان رحمت و مغفرت و برای بازماندگان صبر و اجر از درگاه خداوند متعال مسئلت می‌نمایم.
محمدباقر قالیباف
رییس مجلس شورای اسلامی»
 

پیام تسلیت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی 

محمدمهدی اسماعیلی وزیر ارشاد در پیام تسلیت خود در پی درگذشت امین تارخ نوشت:
درگذشت هنرمند خوش نام و پیشکسوت عرصه سینما، تئاتر و تلویزیون زنده یاد امین تارخ باعث تاثر و تالم گردید.
مرحوم تارخ هنرمندی توانا و نجیب و با دانش در عرصه فرهنگ و هنر کشور بود که نقش آفرینی های او آثار ماندگار و فاخر هنری هیچگاه از یادها نخواهد رفت. بازیگری باوقار و صاحب سبک در حرفه خود و آموزگاری بزرگ که شاگردان بسیاری را برای هنرهای نمایشی این مرز و بوم تربیت کرد.
بی‌تردید فقدان این هنرمند فرهیخته و متین برای جامعه هنری کشور ضایعه ای جبران ناپذیر و فراموش نشدنی است و به بازماندگان آن مرحوم و همچنین هنرمندان سینما، تئاتر و تلویزیون تسلیت می گویم. از پروردگار مهربان برای آن هنرمند فقید، علو درجات در زندگی ابدی و برای بازماندگان و خانواده محترم تارخ، صبر و اجر جمیل مسالت دارم.

منابع:
1. فرهنگ بازیگران سینمای ایران
2. سایت نم نمک

3. سایت نم ناک
4. سایت ایسنا
5. سایت تقریب

6. سایت تابناک
7. سایت عصر ایران